Σαρακοστιανή ιδέα! Πολίτικοι λαχανοντολμάδες, χωρίς κιμά, με ιστορία και απίστευτη γεύση!

ΠΡΟΣΟΧΗ! Η ΚΑΤΣΑΡΟΛΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΙΑΤΟ! ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!

Πάμε πάλι σε ένα φαγητό που η γεύση του μου έχει μείνει μοναδική και αξέχαστη από τότε που ήμουν πιτσιρίκι. Ξέρετε το λάχανο για τα μικρά παιδιά δεν είναι και το καλύτερο σαν γεύση. Ολα όμως, έχουν να κάνουν με τις μυρωδιές που σε κάνουν να δοκιμάσεις αυτό που μαγειρεύεται! Βεβαίως η γιαγιά μου η Σταμνιώ από την Πόλη ήξερε πως θα φέρει αυτές τις μυρωδιές που σε τραβούσαν κατευθείαν στην κουζίνα και στην κατσαρόλα. Για να δεις τι είναι αυτό που σου σπάει την... μύτη και όταν το έβαζες στο στόμα σε ανάγκαζε να καθίσεις στο τραπέζι μέχρι να... σκάσεις από το φαγητό!

Την Σαρακοστή, τα παλιά χρόνια. η νηστεία ήταν επιτακτική για πολλούς και διαφόρους λόγους. Μη κοιτάτε το σήμερα που έχουμε καλομάθει με όλα αυτά που κυκλοφορούν και έχουμε χάσει τον μπούσουλα!

Τότε την Σαρακοστή, αλλά και γενικότερα τις περισσότερες μέρες του χρόνου, τα κρεατικά τα έβλεπες με τα... κυάλια. Ισως γιαυτό το λόγο, τα ποθούσες περισσότερο και όταν τα δοκίμαζες τους έδινες και καταλάβαιναν. Στο μεσοδιάστημα οι νοικοκυρές έπρεπε να βρουν τρόπους που θα έκαναν τους πάντες ευχαριστημένους και δεν θα αναζητούσαν την λύση του κρέατος. 

Ενα από αυτά τα φαγητά ήταν και οι λαχανοντολμάδες, προσοχή, χωρίς κιμά!

Αλλοι τους ονόμαζαν ορφανούς, όπως τα γεμιστά χωρίς κιμά, άλλοι πάλι γιαπράκια. Τα γιαπράκια της Κοζάνης είναι ονομαστά αλλά έχει γίνει μπέρδεμα με την παρασκευή τους!

Η ονομασία γιαπράκια

Πρώτα από όλα, την ονομασία γιαπράκια, την έφεραν στην Κοζάνη, οι Κωνσταντινοπολίτες και οι Θρακιώτες που ξεριζώθηκαν από τους Τούρκους στις αρχές της δεκαετίας του '20!

Ενα από όσα έφεραν μαζί τους ήταν και τα γιαπράκια που ονομάστηκαν έτσι από την τουρκική λέξη "γιαπράκ" που σημαίνει φύλλο!

Το μπέρδεμα με τα Κοζανίτικα γιαπράκια είναι ότι ανάλογη συνταγή έκαναν και οι Πόντιοι, οι οποίοι όμως αντί για φρέσκο λάχανο, χρησιμοποιούσαν τουρσί το οποίο δίνει μια εντελώς διαφορετική γεύση στο φαγητό. Πιο ξινή και πιο παράξενη.

Κάποιοι μάλιστα χρησιμοποιούσαν και κομμάτια κρέατος ψιλοκομμένου σε μορφή πάλι τουρσί, με καρότα και σταφίδες. Καμιά σχέση δηλαδή με το Πολίτικο φαγητό!

Προσωπικά πιστεύω, ότι με το συγκεκριμένο θα αποκτήσετε ένα ακόμη "όπλο" στην κουζίνα σας τις μέρες που δεν ξέρετε τι να μαγειρέψετε! 

Με την παραλλαγή την άλλη δεν βάζω το χέρι μου στη φωτιά καθώς είναι ουσιαστικό άλλο φαγητό και δεν είναι αυθεντικά γιαπράκια ή λαχανοντολμάδες!

Πάμε τώρα στα ωραία. Πρώτα από όλα θα χρειαστείτε ένα ωραίο και αφράτο λάχανο που για να το διαλέξετε δεν χρειάζεται κανένα Πανεπιστήμιο για να το ανακαλύψετε! Απλά πιέστε το λάχανο και όταν δείτε ότι είναι μαλακούτσικο πάρτε το. Το βάρος του μπορεί να είναι μέχρι δύο κιλά και προσέξτε να μην έχει μαυρίσματα και κιτρινίλες κάτω στο κοτσάνι. Να είναι άσπρο σαν... λάχανο!

Το φαγητό είναι εύκολο στην προετοιμασία του. Θέλουμε ένα σακουλάκι ρύζι γλασέ, μισό ματσάκι άνηθο, βάλτε και λίγο μάραθο, ένα ματσάκι μαιντανό τρυφερούτσικο, τρία κρεμμυδάκια φρέσκα ψιλοκομμένα, δύο ξερά κρεμμύδια επίσης ψιλοκομμένα, αλάτι, πιπέρι, κόκκινο πιπέρι, δύο λεμόνια και ένα φλυτζάνι ελαιόλαδο!

Εκτέλεση 

Σε μια  κατσαρόλα βάζουμε το λάχανο με αρκετό νερό μέχρι να μαλακώσουν τα φύλλα του. Στη συνέχεια αφαιρούμε τα φύλλα και τα τοποθετούμε σε ένα ταψί.

Σε ένα μπολ ρίχνουμε τα μυρωδικά, το κρεμμύδι, τα μπαχαρικά, το ελαιόλαδο, μισό ποτήρι νερό και το ρύζι και ανακατεύουμε καλά. Αφαιρούμε το σκληρό στέλεχος από  κάτω στα φύλλα και τα γεμίζουμε με μια κουταλιά της σούπας γέμιση και τυλίγουμε σχετικά σφιχτά.

Αν τα θέλουμε πιο μπαμπάτσικα που λέει και η γυναίκα μου η Ελενα, βάζουμε δύο κουταλιές και καθαρίσαμε!

Σε μια μεγάλη κατσαρόλα βάζουμε λάδι και τοποθετούμε τούς λαχανοντολμάδες σε κυκλική φορά. Σε περίπτωση που έχουμε περίσσιους λαχανοντολμάδες επαναλαμβάνουμε κάνοντας μια δεύτερη στρώση.

Αφού τελειώσουμε με τις στρώσεις ρίχνουμε λίγο αλάτι, πιπέρι και λάδι και πριν κλείσουμε στην κατσαρόλα τοποθετούμε ένα πιάτο έτσι ώστε να μην μπορούν να μετακινηθούν οι λαχανοντολμάδες κατά το μαγείρεμα.

Η γιαγιά η Σταμνιώ αλλά και η μάνα μου μετέπειτα, έβαζαν μια πλακουτσωτή βαριά πέτρα πάνω στο πιάτο, για να το συγκρατεί καλύτερα!

Οταν κάποιος τους έκρυβε την πέτρα για πλάκα σηκωνόταν το χωριό στο πόδι από τις φωνές τους. Λες και ήρθε ο Κατακλυσμός. 

Την ίδια πέτρα την χρησιμοποιούσαν και στα ντολμαδάκια με τα αμπελόδυλλα. Ηταν ένα "σκεύος" απαραίτητο για κάθε σπίτι!

Γεμίζουμε την κατσαρόλα με νερό μέχρι να φτάσει δυο δάχτυλα επάνω από τούς λαχανοντολμάδες και τούς βράζουμε για 30 λεπτά. Αφού τελειώσει το μαγείρεμα ρίχνουμε χυμό λεμονιού από επάνω. 

Τα σερβίρουμε στο πιάτο και μπορείτε να ρίξετε επάνω τους κόκκινο πιπέρι, όχι υπερβολικό κυρίως τις μέρες του χειμώνα! 

Μπορείτε να φτιάξετε μια υπέροχη σάλτσα λεμονιού που είναι ιδέα της Ελενας! Παίρνουμε λίγο κορνφλάουρ. Ζουμάκι από το φαγητό, ζουμί από ένα λεμόνι και τα ανακατεύουμε καλά. Οποιος θέλει ρίχνει πάνω στο γιαπράκι-λαχανοντολμά του και του προσθέτει ακόμη περισσότερη γεύση!

ΙΔΕΑ:

Μπορείτε να βάλετε στην γέμιση ψιλοκομμένα μανιτάρια, λίγο δυόσμο αλλά και ψιλοκομμένο καροτάκι!

ΚΑΛΗ ΟΡΕΞΗ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΒΡΑΝΑΣ-ΕΛΕΝΑ ΣΟΛΩΜΟΥ!